Category: ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ

Η αξία των παροιμιών

1 Συμβουλές με μορφή παροιμιών, που παραδόθηκαν από το Σολομώντα, γιο του Δαβίδ και βασιλιά του Ισραήλ.

2 Οι παροιμίες αυτές βοηθούν ν’ αποκτήσει κανείς σοφία, να καλλιεργηθεί και να καταλαβαίνει τα σοφά αποφθέγματα.

3 Διδάσκουν πώς να ζει κανείς με φρόνηση και να είναι τίμιος, δίκαιος και ειλικρινής.

4 Οξύνουν την κρίση του αμαθή και δίνουν στους νέους γνώση και αξιοσύνη.

5 Ο σοφός που ακούει αυτές τις παροιμίες, ασφαλώς θ’ αυξήσει τις γνώσεις του· κι ο εκπαιδευμένος θ’ αποκτήσει βοηθητικές συμβουλές για τη ζωή.

6 Μ’ αυτό το βιβλίο θα μπορεί κανείς να κατανοεί τα όσα λένε οι σοφοί δάσκαλοι: τα αποφθέγματά τους, τις παροιμίες τους, τις αλληγορίες τους και τα αινίγματά τους.

7 Η βάση της σοφίας είναι ο σεβασμός στον Κύριο· οι ανόητοι περιφρονούν τη σοφία και τη διδαχή.

Παροτρύνσεις και προειδοποιήσεις

8 Άκουσε γιε μου του πατέρα σου τη διδαχή και μην περιφρονήσεις της μητέρας σου τις συμβουλές·

9 γιατί στεφάνι ομορφιάς είναι αυτά για το κεφάλι σου και περιδέραιο για το λαιμό σου.

10 Γιε μου, αν θελήσουν οι αμαρτωλοί να σε παραπλανήσουν, μην υποχωρήσεις.

11 Αυτοί μπορεί να σου πουν: «Έλα μαζί μας να στήσουμε καρτέρι για φόνο, τους αθώους να παγιδέψουμε,

12 ζωντανούς να τους καταπιούμε ολόκληρους, όπως τους καταπίνει ο άδης και πάνε στον τάφο·

13 θα βρούμε πολύτιμα αγαθά, θα γεμίσουμε τα σπίτια μας λάφυρα·

14 θα ’χεις κι εσύ το μερτικό σου, κοινό ταμείο θα ’χουμε».

15 Γιε μου, μαζί τους μη συμπορευτείς, φύγε μακριά τους!

16 Τα πόδια τους τρέχουνε στο κακό και βιάζονται να χύσουν αίμα.

17 Μάταια όμως απλώνουν δίχτυ μπρος στα μάτια των πουλιών·

18 αυτοί στήνουν ενέδρες αλλά χύνουν το δικό τους αίμα· βάζουν παγίδες αλλά παγιδεύονται οι ίδιοι.

19 Αυτό συμβαίνει σ’ όλους αυτούς που βγάζουν κέρδη παράνομα· η πλεονεξία αρπάζει τη ζωή όσων σ’ εκείνην παραδίνονται.

Εκκλήσεις της Σοφίας

20 Η Σοφίαφωνάζει δυνατά στους δρόμους και στις πλατείες.

21 Στα πολύβουα σταυροδρόμια κραυγάζει· στις πύλες της πολιτείας στέλνει τα μηνύματά της:

22 «Ως πότε, εσείς ανόητοι, την ανοησία θ’ αγαπάτε; Ως πότε οι χλευαστές θα ευχαριστιούνται να χλευάζουν και οι αστόχαστοι τη γνώση θα μισούν;

23 Ακούστε την επίπληξή μου· τότε θα σας χαρίσω άφθονο το πνεύμα μου και θα σας κάνω να κατανοήσετε τα λόγια μου.

24 Σας προσκάλεσα αλλά εσείς αρνηθήκατε· πρόσφερα το χέρι μου μα ούτ’ ένας δεν έδωσε προσοχή.

25 Απορρίψατε όλες μου τις συμβουλές και περιφρονήσατε τις επιπλήξεις μου.

26 Γι’ αυτό κι εγώ με την καταστροφή σας θα γελάσω, θα σας ειρωνευτώ όταν σας κυριέψει ο τρόμος·

27 όταν πέσει σαν θύελλα πάνω σας, κι ο όλεθρός σας έρθει σαν ανεμοζάλη, όταν η θλίψη κι η στενοχώρια ξεσπάσουν πάνω σας.

28 Τότε θα με φωνάζετε μα εγώ δε θ’ αποκρίνομαι· θα με αναζητάτε αλλά δεν θα με βρίσκετε.

29 »Περιφρονήσατε τη γνώση και δεν προτιμήσατε τη θεοσέβεια·

30 δε θελήσατε τη συμβουλή μου και αγνοήσατε όλες μου τις επιπλήξεις.

31 Γι’ αυτό θα γευτείτε της συμπεριφοράς σας τους καρπούς, θα χορτάσετε από τα πονηρά σας σχέδια.

32 Γιατί η απείθεια στο Θεό σκοτώνει τους ανόητους κι η αδιαφορία τούς ασυλλόγιστους τους καταστρέφει·

33 ενώ εκείνος που με ακούει θα ζει με ασφάλεια και θα ’ναι ήσυχος απ’ του κακού τον τρόμο».

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/31/32k/PRO/1-08c76b5e8f22d0e4127cd952ff057b3f.mp3?version_id=173—

Ανταμοιβή για την αναζήτηση της σοφίας

1 Γιε μου, δέξου τα λόγια μου, και να φυλάς σαν θησαυρό τις συμβουλές μου,

2 ώστε το αυτί σου να προσέχει στη σοφία και προς τη φρόνηση να κατευθύνεται η καρδιά σου·

3 να προσφεύγεις στη φρόνηση, να επικαλείσαι τη σύνεση·

4 να την αναζητάς καθώς το ασήμι, να τη γυρεύεις σαν κρυμμένο θησαυρό.

5 Τότε θα μάθεις να σέβεσαι το Θεό και θα τον γνωρίσεις.

6 Πράγματι, ο Κύριος δίνει σοφία· απ’ αυτόν προέρχονται γνώση και φρόνηση.

7 Αυτός εξασφαλίζει βοήθεια στους ευθείς, γίνεται ασπίδα γι’ αυτούς που ζούνε τίμια·

8 υπερασπίζεται αυτούς που φέρνονται με δικαιοσύνη και την πορεία των αφοσιωμένων του την προστατεύει.

9 Αν δέχεσαι τα λόγια μου, τότε θα καταλάβεις τι είναι δικαιοσύνη, κρίση, ευθύτητα, και ποιο είναι το σωστό.

10 Όταν η σοφία μες στην καρδιά σου μπει κι απόλαυσή σου γίνει η γνώση,

11 τότε η φρόνηση θα σε φυλάει, η σύνεση θα σε φρουρεί.

12 Θα σε γλιτώνουν απ’ το δρόμο τον κακό, από ανθρώπους που μιλούν με δόλο,

13 που εγκαταλείπουνε τον ίσιο δρόμο, για να βαδίσουνε σε δρόμους σκοτεινούς.

14 Χαίρονται να κάνουν το κακό και στις διαστροφές ευχαριστιούνται.

15 Ποτέ δεν ενεργούν μ’ ευθύτητα, η συμπεριφορά τους είναι άδικη.

16 Η σοφία και η φρόνηση θα σε προστατεύουν από γυναίκα πόρνη, απ’ τη γυναίκα του άλλου, που κολακεύει με τα λόγια της,

17 που εγκαταλείπει τον άντρα που παντρεύτηκε στα νιάτα της και λησμονεί την υπόσχεση που έδωσε μπροστά στο Θεό.

18 Όποιοι πάνε σπίτι της οδηγούνται στο θάνατο κι ο δρόμος της φέρνει στον άδη·

19 κανείς τους πίσω δεν γυρίζει, κανείς δεν ξαναβρίσκει πια το δρόμο της ζωής.

20 Διάλεξε λοιπόν το δρόμο των καλών ανθρώπων, των δικαίων το παράδειγμα ν’ ακολουθείς.

21 Οι άνθρωποι οι ευθείς θα κατοικήσουνε σ’ αυτή τη χώρα και οι ακέραιοι θε να ριζώσουνε σ’ αυτήν·

22 ενώ οι ασεβείς θα εξολοθρευτούν από τη χώρα, οι άπιστοι θα ξεριζωθούνε απ’ αυτήν.

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/31/32k/PRO/2-bc398be3cdaaa7a3a2bce71abe1cf1a1.mp3?version_id=173—

Έκκληση για υπακοή

1 Μην ξεχνάς, γιε μου, τη διδασκαλία μου και η καρδιά σου να φυλάει τις εντολές μου.

2 Έτσι χρόνους πολλούς θα ζήσεις και θα πληθαίνει η ευημερία σου.

3 Ας μη σου λείψουν καλοσύνη κι ειλικρίνεια· δέσ’ τες γύρω απ’ το λαιμό σου, στις πλάκες πάνω της καρδιάς σου γράψ’ τες.

4 Έτσι θα έχεις την αγάπη και την εύνοια του Θεού και των ανθρώπων.

5 Στον Κύριο να εμπιστεύεσαι μ’ όλη σου την καρδιά και στη δική σου σύνεση να μη στηρίζεσαι.

6 Ό,τι κι αν κάνεις αυτόν να σκέφτεσαι και θα εξομαλύνει αυτός τους δρόμους σου.

7 Τον εαυτό σου μην τον θεωρείς σοφό· τον Κύριο να υπολογίζεις κι απ’ το κακό ν’ απομακρύνεσαι.

8 Έτσι θα βρει το σώμα σου γιατρειά και θ’ ανακουφιστούν τα κόκαλά σου από τους πόνους.

9 Τίμα τον Κύριο προσφέροντάς του απ’ τα αγαθά σου κι από τους πρώτους της σοδειάς σου τους καρπούς.

10 Τότε από στάρι θα γεμίσουν οι αποθήκες σου, τα πατητήρια σου θα ξεχειλίσουν από μούστο.

11 Του Κυρίου την παιδαγωγία, γιε μου, μην την καταφρονείς· μη δυσανασχετείς όταν εκείνος σε διορθώνει.

12 Γιατί όποιον ο Κύριος αγαπάει, εκείνον τον διορθώνει, καθώς παιδαγωγεί ο γονιός το γιο για τον οποίο καμαρώνει.

13 Ευτυχισμένος ο άνθρωπος που βρήκε τη σοφία κι έγινε συνετός!

14 Γιατί το κέρδος απ’ αυτήν είναι καλύτερο απ’ το ασήμι, το όφελός της προτιμότερο απ’ το χρυσάφι.

15 Πιότερο η σοφία αξίζει απ’ τα πολύτιμα πετράδια· κανένα πράγμα ακριβό μαζί της δεν μπορεί να συγκριθεί.

16 Με το δεξί της χέρι προσφέρει μακροημέρευση –πλούτη και δόξα με τ’ αριστερό της.

17 Γεμίζει τη ζωή του ανθρώπου με χαρά, τον οδηγεί στην ευτυχία.

18 Είναι δέντρο που δίνει ζωή σ’ όσους την αγκαλιάζουν, κι ευτυχισμένοι είναι όσοι δική τους την κρατούν.

19 Με τη σοφία ο Κύριος θεμέλιωσε τη γη,

και με τη φρόνηση στερέωσε τους ουρανούς.

20 Με τη δική του γνώση ανοίχτηκαν οι άβυσσοι

και τη δροσιά τα σύννεφα σταλάζουν.

21 Γιε μου, κράτα σφιχτά τη σωφροσύνη και τη νοημοσύνη· να φύγουνε μακριά σου μην τις αφήνεις.

22 Ζωή θα σου χαρίζουν και για τον τράχηλό σου θα ’ναι στόλισμα.

23 Τότε στο δρόμο σου με ασφάλεια θα βαδίζεις κι ούτε που θα σκοντάψει πουθενά το πόδι σου.

24 Όταν πλαγιάζεις, δεν θα σε ταράζει φόβος· κι όταν αποκοιμιέσαι, ο ύπνος σου θα ’ναι γλυκός.

25 Δε θα ’χεις να φοβάσαι ούτε τρομάρα ξαφνική ούτε όταν ξεσπάει θύελλα στους ασεβείς ενάντια·

26 γιατί ο Κύριος θα είναι η ελπίδα σου· το πόδι σου θα το φυλάξει σε παγίδα μην πιαστεί.

27 Μην αρνηθείς να κάνεις το καλό σ’ αυτόν που το ’χει ανάγκη, όταν στο χέρι σου είναι να το κάνεις.

28 Μην πεις στο διπλανό σου: «Φύγε και ξαναέλα, και αύριο θα σου δώσω», ενώ μπορείς να τον βοηθήσεις τώρα.

29 Μη σχεδιάσεις το κακό στον διπλανό σου ενάντια, όταν μαζί σου κατοικεί και σου ’χει εμπιστοσύνη.

30 Χωρίς αιτία μη φιλονικείς μ’ άνθρωπο που δε σου ’κανε κακό.

31 Τον άδικο μην τον ζηλεύεις και το παράδειγμά του μην το ακολουθείς·

32 γιατί ο Κύριος αποστρέφεται τους διεστραμμένους, ενώ στους δίκαιους τα μυστικά του φανερώνει.

33 Στο σπίτι του ασεβή είναι η κατάρα του Κυρίου, ενώ την κατοικία των δικαίων την ευλογεί.

34 Εναντιώνεται στους αλαζόνες, ενώ δείχνει αγάπη στους ταπεινούς.

35 Τη δόξα θα κληρονομήσουν οι σοφοί, ενώ η υπερηφάνεια των ανόητων θα φέρει σ’ αυτούς ατιμία.

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/31/32k/PRO/3-ed293930bf7d29f2d229044075de45fa.mp3?version_id=173—

Τα οφέλη της σοφίας

1 Παιδιά μου, τη διδαχή ακούστε ενός πατέρα και δώστε προσοχή, τη σοφία για να γνωρίσετε.

2 Αυτό που σας διδάσκω είναι καλό· το νόμο μου μην τον εγκαταλείψετε.

3 Γιατί κι εγώ ήμουν το καλό παιδί για τον πατέρα μου, στη μάνα μου πολύ αγαπητός.

4 Αυτός τότε με δίδασκε και μου ’λεγε:

«Να τα κρατάει τα λόγια μου η καρδιά σου· τις εντολές μου φύλαγε και θα ζήσεις.

5 Απόκτησε σοφία, φρόνηση απόκτησε· μη λησμονείς τα λόγια μου και απ’ αυτά μην ξεστρατίζεις.

6 Μην την εγκαταλείπεις τη σοφία κι αυτή θα σε φυλάει· αγάπα την και θα σε προστατεύει.

7 Το πρώτο είναι η σοφία. Απόκτησέ την και πιότερο από καθετί απόκτησε τη φρόνηση.

8 Αγάπησέ τηνε κι αυτή θα σε υψώσει· θα γίνει η δόξα σου όταν την αγκαλιάσεις.

9 Θα βάλει στο κεφάλι σου της ομορφιάς στεφάνι, θα σου χαρίσει στέμμα ένδοξο».

10 Άκου, γιε μου, με προσοχή και δέξου τα λόγια μου και θα πληθύνουνε τα χρόνια της ζωής σου.

11 Το δρόμο της σοφίας σού διδάσκω, σε ίσια μονοπάτια σ’ οδηγώ.

12 Δε θα δυσκολευτούν τα βήματά σου όταν βαδίζεις, κι αν τρέχεις πρόσκομμα δεν θα ’βρείς.

13 Κράτα σφιχτά τη διδαχή, μην την αφήσεις· και φύλαγέ την γιατί αυτή είν’ η ζωή σου.

14 Των ασεβών το δρόμο μην τον πάρεις, στην οδό μη βαδίσεις των κακών.

15 Απόφυγέ την· από ’κει να μην πηγαίνεις. Απομακρύνσου απ’ αυτήν και διάβαινε απ’ αλλού.

16 Γιατί αυτοί δεν ησυχάζουν αν το κακό δεν κάνουν· ο ύπνος δεν τους παίρνει αν δε βλάψουν κάποιον.

17 Τρών’ την ασέβεια σαν ψωμί, και σαν κρασί την αδικία πίνουν.

18 Η ζωή των δικαίων είναι σαν της αυγής το φως, που φέγγει όλο και πιότερο ώσπου να γίνει μέρα.

19 Αλλά η ζωή των ασεβών είναι σαν το σκοτάδι· δεν ξέρουνε πού θα σκοντάψουν.

20 Γιε μου, όσα σου λέω να τα προσέχεις, τα λόγια μου ν’ ακούς.

21 Ας μην απομακρύνονται απ’ τη θύμησή σου, στα βάθη της καρδιάς σου φύλαξέ τα.

22 Γιατί τα λόγια αυτά δίνουν ζωή σ’ όσους τα βρίσκουν, και γίνονται γιατρειά σ’ ολόκληρο το σώμα τους.

23 Πρόσεχε ακόμα πιο πολύ τις μύχιες σκέψεις της καρδιάς σου, γιατί απ’ αυτήν καθορίζεται η ζωή.

24 Μην αφήσεις το στόμα σου διεστραμμένα να πει λόγια, ποτέ σου ψέματα μην πεις.

25 Κοίτα κατευθείαν μπροστά με καθαρή συνείδηση.

26 Κανόνιζε το διάβα της πορείας σου κι οι δρόμοι σου όλοι θα ’ναι σταθεροί.

27 Αριστερά ή δεξιά μην παρεκκλίνεις· παίρνε τα πόδια σου μακριά από το κακό.

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/31/32k/PRO/4-00b149c15cf67ca1c12071e76f530aa3.mp3?version_id=173—

Προειδοποιήσεις κατά της ακολασίας

1 Δώσε την προσοχή σου, γιε μου, σ’ αυτά που λέει η σοφία μου, στα λόγια της φρόνησής μου.

2 Τότε θα φέρεσαι στοχαστικά, γνώση τα λόγια σου θα φανερώνουν.

3 Τα χείλη της γυναίκας του άλλου στάζουν μέλι και μαλακά σαν λάδι βγαίνουν τα λόγια από το στόμα της.

4 Στο τέλος όμως γίνεται πικρή σαν αψιθιά και κοφτερή σαν ξίφος δίκοπο.

5 Τα πόδια της φέρνουν στο θάνατο, τα βήματά της οδηγούν στον άδη.

6 Δε βαδίζει στο δρόμο της ζωής· άστατη είν’ η πορεία της, δεν ξέρει πού πηγαίνει.

7 Και τώρα ακούστε με, παιδιά, και ποτέ μην ξεχνάτε αυτά που σας λέω:

8 Τράβα το δρόμο σου μακριά απ’ αυτήν κι ούτε την πόρτα του σπιτιού της μην πλησιάσεις.

9 Αλλιώς θα χάσεις την υπόληψή σου και τη ζωή σου από τον άσπλαχνο σύζυγό της·

10 άλλοι θα χορτάσουν με τα δικά σου αγαθά και οι κόποι σου θα πάνε σε ξένο σπιτικό·

11 θα στενάζεις όταν θα ’ρθεί το τέλος σου· το σώμα σου κι η σάρκα σου θα διαλύονται,

12 κι εσύ θα λες: «Γιατί δε θέλησα ποτέ να διορθωθώ; Πώς η καρδιά μου περιφρόνησε τον έλεγχο;

13 Πώς και δεν άκουσα των δάσκαλών μου τη φωνή και δεν έδωσα προσοχή σ’ εκείνους που με συμβουλεύαν;

14 Λίγο έλειψε να καταντροπιαστώ δημόσια!»

15 Απ’ τη δική σου στέρνα πίνε το νερό, πίνε νερό που αναβρύζει απ’ το πηγάδι σου.

16 Γιατί να χύνονται έξω οι πηγές σου και τα ρυάκια των νερών σου στις πλατείες;

17 Μόνο δικά σου ας είναι· με τους ξένους μην τα μοιράζεσαι.

18 Συνέχισε να χαίρεσαι με τη γυναίκα που παντρεύτηκες στα νιάτα σου· ευλογημένη να ’ναι και ν’ αποκτήσει πολλά παιδιά.

19 Να ’ναι για σένα σαν ελάφι αγαπητό, ζαρκάδι τρισχαριτωμένο. Ας σε ποτίζουν πάντοτε οι μαστοί της, με την αγάπη της να ευφραίνεσαι.

20 Γιε μου, γιατί να ευχαριστιέσαι με γυναίκα ξένη και ν’ αγκαλιάζεις κόρφο άγνωστης;

21 Ο Κύριος βλέπει τους δρόμους όλων των ανθρώπων· εκείνος εξετάζει ό,τι κι αν κάνουν.

22 Τον ασεβή τον παγιδεύουν οι ανομίες του και τα δεσμά της αμαρτίας του τον σφίγγουν.

23 Και θα πεθάνει, γιατί δεν έχει αυτοέλεγχο· απ’ τη μεγάλη του αφροσύνη θα χαθεί.

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/31/32k/PRO/5-feda7c621aebe4538393f062c0147a63.mp3?version_id=173—

Τέσσερις προειδοποιήσεις

1 Αν μπήκες, γιε μου, εγγυητής για κάποιον φίλο σου, αν έδωσες το χέρι κι υποσχέθηκες για λογαριασμό ξένου,

2 αν παγιδεύτηκες με τα ίδια σου τα λόγια, εάν δεσμεύτηκες με την υπόσχεση που έδωσες,

3 τότε να τι θα κάνεις για να γλιτώσεις, μια κι έπεσες στου φίλου σου τα χέρια: Πήγαινε, ταπεινώσου και παρακάλα τον επίμονα.

4 Μην αφήσεις να σε πάρει ο ύπνος, τα βλέφαρά σου μην τα βαρύνει ο νυσταγμός.

5 Ελευθερώσου όπως το ζαρκάδι από τα χέρια του παγιδευτή, σαν το πουλί από του κυνηγού το χέρι.

6 Τράβα τεμπέλη στο μυρμήγκι, κοίταξε πώς δουλεύει και γίνε σοφός.

7 Αυτό δεν έχει ούτε αρχηγό ούτε επιστάτη ούτε αφεντικό·

8 κι όμως το καλοκαίρι εξασφαλίζει την τροφή του, προμήθειες συγκεντρώνει τον καιρό του θερισμού.

9 Τεμπέλη, ως πότε θα κοιμάσαι; Πότε απ’ τον ύπνο σου θα σηκωθείς;

10 Λίγος ακόμα ύπνος, λίγη νύστα, λίγο τα χέρια να σταυρώσεις για ν’ αναπαυτείς,

11 και θα ’ρθει η φτώχεια ξαφνικά σαν το ληστή κι η δυστυχία σαν άντρας όπλισμένος.

12 Ο κακός κι αμαρτωλός άνθρωπος τριγυρνάει λέγοντας πράγματα διεστραμμένα·

13 νεύματα κάνει με τα μάτια του, σήματα δίνει με τα πόδια του, νοήματα με τα δάχτυλά του.

14 Μες στο μυαλό του υπάρχουν πονηριές, το κακό πάντα σχεδιάζει, σπέρνει διχόνοιες.

15 Γι’ αυτό και θα ’ρθει ξαφνικά η καταστροφή του, θα συντριφθεί με μιας κι ανεπανόρθωτα.

16-19 Είν’ έξι πράγματα που τα μισεί ο Κύριος, μάλιστα εφτά που είναι αδύνατο να τ’ ανεχθεί:

Μάτια αλαζονικά,

γλώσσα που λέει ψέματα,

χέρια που αθώο χύνουν αίμα,

μυαλό που μηχανεύεται σχέδια αμαρτωλά·

πόδια που τρέχουν στο κακό,

μάρτυρα ψεύτη που διαδίδει ψέματα,

κι εκείνον που διχόνοιες σπέρνει ανάμεσα στους αδερφούς.

Φυλάξου από τη μοιχεία

20 Τις εντολές, γιε μου, φύλαγε του πατέρα σου, και της μητέρας σου τη διδασκαλία μην την περιφρονείς.

21 Κράτα τες πάντα σταθερά μες στην καρδιά σου και στο λαιμό σου γύρω κρέμασέ τες.

22 Θα σ’ οδηγούν όταν βαδίζεις, θα σε φυλάνε όταν κοιμάσαι· κι όταν ξυπνάς, μαζί σου θα συνομιλούν.

23 Λυχνάρι είναι των γονέων οι εντολές, η διδαχή τους φως και της παιδαγωγίας τους οι επιπλήξεις δρόμος που στη ζωή οδηγεί.

24 Αυτές σε προφυλάττουν απ’ την κακή γυναίκα, από τις κολακείες της γυναίκας του άλλου.

25 Μη σου σκλαβώσει με την ομορφιά της την καρδιά, με τις ματιές της μη σ’ αιχμαλωτίσει!

26 Γιατί η πόρνη αρκείται σ’ ένα κομμάτι μοναχά ψωμί· ενώ η μοιχαλίδα γυρεύει να σου πάρει μια ζωή πολύτιμη.

27 Μπορεί κανείς φωτιά να βάλει μες στον κόρφο του, δίχως τα ρούχα του όλα να καούν;

28 Μπορεί κανείς να περπατήσει πάνω σε κάρβουνα αναμμένα κι όμως τα πόδια του να μην καούν;

29 Το ίδιο είναι και μ’ αυτόν που πάει με τη γυναίκα του πλησίον του· όποιος και να ’ναι που θα την αγγίξει, δεν θα μείνει ατιμώρητος.

30 Δε λογαριάζουν για αθώο τον κλέφτη που κλέβει για να χορτάσει την πείνα του.

31 Όταν πιαστεί πληρώνει στο επταπλάσιο κι όλα τα υπάρχοντα του σπιτικού του δίνει.

32 Όποιος μοιχεία διαπράττει είναι άμυαλος· είν’ ό,τι πρέπει για να καταστρέψει τη ζωή του.

33 Θα τον χτυπήσουνε και θα τον ατιμάσουν· θα υποφέρει, και η ντροπή του ποτέ δεν θα σβηστεί.

34 Γιατί η ζηλοτυπία ανάβει τη μανία στο σύζυγο, και θα ’ναι ανελέητος τη μέρα της εκδίκησης.

35 Κανένα αντάλλαγμα δεν θα δεχτεί· όσα και να του δώσεις δώρα, αυτός θα μείνει ανένδοτος.

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/31/32k/PRO/6-e6cc0fc914c6b1d4fb784a604da08a5b.mp3?version_id=173—

Οι πανουργίες της πόρνης

1 Τα λόγια μου να τα θυμάσαι, γιε μου, και μάζευε τις εντολές μου μέσα σου.

2 Κοίταξε να τηρείς τις εντολές μου και θα ζήσεις· τη διδαχή μου να φυλάς καθώς την κόρη των ματιών σου.

3 Πέρασέ τες στο χέρι σου σαν δαχτυλίδι, στην πλάκα της καρδιάς σου χάραξέ τες.

4 Πες τη σοφία «αδερφή» σου κι ονόμασε τη φρόνηση «στενή σου συγγενή»·

5 κι αυτές θα σε φυλάνε απ’ τη γυναίκα του άλλου, από την πόρνη, που πλανεύει με τα λόγια της.

6 Καθώς καθόμουν στου σπιτιού μου το παράθυρο και κοίταζα μέσ’ από το δικτυωτό,

7 είδα τους αφελείς τους νεαρούς κι ανάμεσά τους πρόσεξα έναν ανόητο:

8 Περνούσε στη γωνιά κοντά του δρόμου και προς το σπίτι βάδιζε της πόρνης.

9 Ήτανε βράδυ· κόντευε νύχτα κι έπεφτε το σκοτάδι.

10 Και να, τον πλησιάζει μια γυναίκα με εμφάνιση πόρνης και στην καρδιά της πονηριά.

11 Είναι τολμηρή κι αδιάντροπη· τα πόδια της δεν την κρατούν στο σπίτι.

12 Πότε στο δρόμο, πότε στην πλατεία, παραμονεύει σε κάθε γωνιά.

13 Πιάνει τον νεαρό, τον φιλάει και του λέει με ύφος αναίσχυντο:

14 «Πρόσφερα σήμερα θυσίες ευχαριστήριες για να ξεπληρώσω ένα χρέος μου κι έχω στο σπίτι κρέας απ’ τις θυσίες.

15 Γι’ αυτό βγήκα για να σε συναντήσω· ήθελα να σε γνωρίσω και να, σε βρήκα!

16 Έχω στρώσει το κρεβάτι μου με παπλώματα και με πολύχρωμα αιγυπτιακά σεντόνια,

17 κι αρωμάτισα το στρώμα μου με σμύρνα, αλόη και κινάμωμο.

18 Έλα να μεθύσουμε από έρωτα ως το πρωί, την ηδονή ας χαρούμε!

19 Δεν είναι σπίτι ο άντρας μου· έφυγε για ταξίδι μακρινό.

20 Πήρε μαζί του το πουγγί τα χρήματα και δεν πρόκειται σπίτι να γυρίσει προτού περάσουν δυό βδομάδες».

21 Με τα πειστικά της λόγια τον ξεμυαλίζει, με τις κολακείες της τον αποπλανάει.

22 Εκείνος απερίσκεπτα την ακολουθεί, όπως το βόδι που το πάνε στη σφαγή κι όπως πιάνεται το ελάφι στην παγίδα,

23 χωρίς να ξέρει ότι η ζωή του κινδυνεύει, ώσπου ένα βέλος το σηκώτι του να διαπεράσει και στο δίχτυ να πέσει σαν πουλί.

24 Και τώρα ακούστε με, παιδιά, τα λόγια μου προσέξτε:

25 Ας μην παρασυρθεί η καρδιά σας από μια γυναίκα σαν κι αυτήν· στα μονοπάτια της μην παραπλανηθείτε.

26 Αυτή έκανε πολλούς να πέσουν πληγωμένοι κι αμέτρητοι είναι εκείνοι που εξαιτίας της σκοτώθηκαν.

27 Δρόμος που πάει στον άδη είναι το σπίτι της, δρόμος που κατεβαίνει στου θανάτου τα δώματα.

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/31/32k/PRO/7-89b5d1debbc93ba66060b44015bc2f4a.mp3?version_id=173—

Ύμνος στη Σοφία

1 Εκείνη που φωνάζει δεν είναι η Σοφία;

Δεν είν’ η φρόνηση που υψώνει τη φωνή;

2 Στέκεται στα υψώματα, πάνω απ’ το δρόμο,

καταμεσίς στο σταυροδρόμι.

3 Στις πύλες πλάι, στην είσοδο της πόλης,

και στων πυλών το πέρασμα φωνάζει δυνατά:

4 «Σ’ εσάς φωνάζω άνθρωποι,

στο γένος όλο των ανθρώπων απευθύνομαι.

5 Εσείς οι ανώριμοι, μάθετε να διακρίνετε

κι εσείς οι ανόητοι λογικευτείτε.

6 Ακούστε, και θα πω σπουδαία πράγματα,

από τα χείλη μου θα βγούνε λόγια συνετά.

7 Το στόμα μου κηρύττει την αλήθεια

κι είναι το ψέμα μισητό στα χείλη μου.

8 Τα λόγια όλα που βγαίνουν απ’ το στόμα μου

είναι λόγια σωστά·

δεν είναι τίποτε σ’ αυτά πονηρό ή διεστραμμένο·

9 όλα είναι καθαρά για κείνον που έχει νου

κι όλα σωστά για κείνους που έχουν γνώση.

10 Τη διδαχή μου προτιμήστε την από τ’ ασήμι,

τη γνώση απ’ το χρυσάφι το εκλεκτό.

11 Γιατί η Σοφία είναι καλύτερη απ’ τα πολύτιμα πετράδια,

κι απ’ όλα αξίζει πιότερο τα πράγματα, τα πιο ακριβά.

12 »Εγώ, η Σοφία, κατοικώ με τη φρόνηση,

του στοχασμού τη γνώση την κατέχω.

13 Όποιος τον Κύριο σέβεται, το κακό το απεχθάνεται·

μισώ την έπαρση και την υπεροψία,

το δρόμο τον κακό, το στόμα που διαστρέφει.

14 Κάνω σχέδια και τα ολοκληρώνω·

σ’ εμένα υπάρχει και η σύνεση και η δύναμη.

15 Με τη βοήθεια μου οι βασιλιάδες βασιλεύουν

κι οι άρχοντες νομοθετούν αυτό που ’ναι σωστό.

16 Με τη βοήθεια μου οι ηγεμόνες κυβερνάνε,

οι μεγιστάνες,

κι όλοι όσοι κρίνουνε στη γη.

17 Εγώ, η Σοφία, αγαπώ αυτούς που μ’ αγαπάνε

κι όλοι με βρίσκουν, όσοι με αναζητούν.

18 Μαζί μου κουβαλώ πλούτη και δόξα,

πολύτιμα αγαθά και ευτυχία.

19 Καλύτερος είν’ ο καρπός μου απ’ το χρυσάφι το καθαρό

κι ό,τι από μένα βγαίνει είναι καλύτερο κι από τ’ ασήμι το εκλεκτό.

20 Στο δρόμο περπατώ της δικαιοσύνης,

μέσα απ’ τα σταυροδρόμια της,

21 για να προσφέρω πλούτη σ’ αυτούς που μ’ αγαπούν,

και τα ταμεία τους να γεμίσω.

22 »Ο Κύριος με δημιούργησε

πριν απ’ τα έργα του όλα,

το πρώτο από τα έργα του από πολύ παλιά.

23 Δημιουργήθηκα πριν από τους αιώνες,

αρχή αρχή,

προτού να υπάρξει η γη.

24 Γεννήθηκα όταν ακόμα δεν υπήρχαν οι άβυσσοι,

προτού να γίνουν οι πηγές, οι νερομάνες.

25 Πριν να θεμελιωθούνε τα βουνά

και πριν υπάρξουν λόφοι, εγώ γεννήθηκα.

26 Δεν είχε ακόμα κάνει ούτε τη γη

ούτε τους κάμπους

ούτε τον πρώτο κόκκο

από το σύνολο του σύμπαντος.

27 Ήμουν εκεί όταν στέριωνε τους ουρανούς,

όταν χάραζε κύκλο τον ορίζοντα

στο πρόσωπο του ωκεανού·

28 όταν ψηλά τα νέφη στέριωνε

κι ορμητικά αναβρύζαν της αβύσσου οι πηγές·

29 όταν έβαζε όριο στη θάλασσα,

ώστε να μην το ξεπερνάνε τα νερά·

όταν της γης έβαζε τα θεμέλια.

30 Τότε ήμουν κοντά του σαν μικρό παιδί

κι ήμουν η καθημερινή του ευχαρίστηση,

ενώ στην παρουσία του χαιρόμουν ακατάπαυστα·

31 χαιρόμουν στης δικής του γης την οικουμένη

κι ήμουν ευτυχισμένη στους ανθρώπους ανάμεσα.

32 »Και τώρα ακούστε με, παιδιά:

Ευτυχισμένοι είν’ εκείνοι

που τηρούν τις εντολές μου.

33 Τη διδαχή μου ακούστε

και θα γίνετε σοφοί· μην την εγκαταλείπετε.

34 Ευτυχισμένος ο άνθρωπος που με ακούει,

που ξαγρυπνάει καθημερινά μπροστά στην πόρτα μου

και που στης θύρας μου προσμένει το κατώφλι.

35 Πράγματι, εκείνος που με βρίσκει,

βρίσκει τη ζωή

και του Κυρίου έχει την εύνοια.

36 Μα εκείνος που με ξαστοχάει

τον εαυτό του βλάπτει·

αυτός που με μισεί, αγαπά το θάνατο».

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/31/32k/PRO/8-9eddf49b87ee115fb9a7c4606b3fbc02.mp3?version_id=173—

Σοφία και αφροσύνη

1 Η Σοφίαέχτισε το σπίτι της με τους εφτά ωραίους στύλους του.

2 Τα ζώα της έσφαξε, το κρασί της ανάμειξε κι έστρωσε το τραπέζι της.

3 Έστειλε τις δούλες της και καλεί πάνω από τα ψηλώματα της πόλης:

4 «Ο αμαθής ας έρθει κατά ’δω!» και στους ανόητους λέει:

5 «Ελάτε, φάτε απ’ το ψωμί μου και πιέστε απ’ το κρασί που ανάμειξα!

6 Εγκαταλείψτε την αμάθεια και θα ζήσετε· βαδίστε ίσια στης νόησης το δρόμο».

7 Όποιος διορθώνει χλευαστή, τις προσβολές του θα δεχτεί κι όποιος ελέγχει ασεβή δέχεται κατηγόριες.

8 Μην τον διορθώνεις το χλευαστή, γιατί θα σε μισήσει· σοφό να ελέγχεις και θα σε αγαπήσει.

9 Στο σοφό δώσε αφορμή και πιότερο σοφός θα γίνει. Τον δίκαιο δίδαξε και πιότερα θα μάθει.

10 Η βάση της σοφίας είναι ο σεβασμός στον Κύριο, βάση της νόησης είν’ η γνώση του Άγιου Θεού.

11 Χάρη σ’ εμένα, τη σοφία, θα αυξηθούν οι μέρες σου και ζωής χρόνια θα σου προστεθούν.

12 Σοφός αν γίνεις, θα ’ναι για το δικό σου το καλό. Αν είσαι υπερόπτης, πάλι εσύ θα υποφέρεις.

13 Η ανοησία μοιάζει με γυναίκα αδιάντροπη κι άμυαλη, δίχως γνώση.

14 Στην πόρτα του σπιτιού της κάθεται σε θρόνο, στης πόλης τα ψηλώματα,

15 και τους διαβάτες προσκαλεί, που ίσια τραβούν στο δρόμο τους:

16 «Όποιος είναι άμυαλος ας έρθει κατά ’δω!» Και στον ανόητο λέει:

17 «Τα κλεμμένα νερά είναι γλυκά, και το ψωμί που τρώγεται κρυφά, είν’ ευχάριστο».

18 Μα αυτοί δεν ξέρουν ότι είν’ εκεί ο θάνατος κι ότι οι καλεσμένοι της πάνε στα βάθη του άδη.

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/31/32k/PRO/9-608b6ed05ba72a800cf3e5a930867da1.mp3?version_id=173—

Συλλογή παροιμών του Σολομώντα

1 Παροιμίες του Σολομώντα.

Ο σοφός γιος είναι χαρά για τον πατέρα του κι ο γιος ο ανόητος της μάνας του η λύπη.

2 Δεν ωφελούν οι θησαυροί που μ’ ανομία αποκτήθηκαν, αλλά η τιμιότητα απ’ το θάνατο λυτρώνει.

3 Δεν θα αφήσει ο Κύριος τον δίκαιο να πεινάσει, αλλά θα αρνηθεί να εκπληρώσει την επιθυμία των αδηφάγων ασεβών.

4 Το χέρι το τεμπέλικο φέρνει φτώχεια, ενώ το χέρι του φιλόπονου πλουτίζει.

5 Όποιος το καλοκαίρι αποθηκεύει είναι γιος συνετός· μα όποιος τον καιρό του θερισμού κοιμάται είναι γιος ανάξιος.

6 Είν’ ευλογίες στο κεφάλι του δικαίου, ενώ αδικία ξεχειλίζει από το στόμα των ασεβών.

7 Εγκώμια συνοδεύουν του δικαίου τη θύμηση, ενώ των ασεβών τ’ όνομα θα χαθεί.

8 Του σοφού η καρδιά δέχεται τις συμβουλές, ενώ όποιος λέει ανοησίες ξεπέφτει.

9 Όποιος ζει με εντιμότητα, με σιγουριά βαδίζει· ενώ όποιος υποκρίνεται, θα φανερωθεί.

10 Όποιος με τα μάτια νεύει υποκριτικά, λύπη προκαλεί· κι όποιος λέει ανοησίες, θα ξεπέσει.

11 Πηγή ζωής είναι το στόμα του δικαίου, ενώ αδικία ξεχειλίζει από το στόμα των ασεβών.

12 Το μίσος διαμάχες προξενεί, αλλά τα λάθη όλα η αγάπη τα σκεπάζει.

13 Στου φρόνιμου τα χείλη η σοφία κατοικεί· του ανόητου η ράχη χρειάζεται ραβδί.

14 Τη γνώση του ο σοφός την αποθησαυρίζει, ενώ τα λόγια τού άφρονα φέρνουν καταστροφή.

15 Τον πλούσιο τα πλούτη του γερά τον προστατεύουν, ενώ η φτώχεια του φτωχού είν’ η καταστροφή του.

16 Τα έργα των δικαίων στη ζωή οδηγούν, των ασεβών τα κέρδη πάνε στην αμαρτία.

17 Αυτός που δέχεται να τον διορθώνουν είναι στο δρόμο της ζωής, ενώ αυτός που την επίπληξη ξεχνάει αποπλανιέται.

18 Όποιος το μίσος του το κρύβει είναι υποκριτής· όποιος συκοφαντεί είναι ανόητος.

19 Μες στην πολυλογία δεν λείπει η αμαρτία, μα όποιος τη γλώσσα του δαμάζει είναι σοφός.

20 Τα λόγια του δικαίου, ασήμι εκλεκτό· ενώ η καρδιά των ασεβών καμιά δεν έχει αξία.

21 Τα λόγια των δικαίων καθοδηγούν πολλούς, αλλά πεθαίνουν οι άφρονες απ’ την ανοησία τους.

22 Πλούτο χαρίζει του Κυρίου η ευλογία, δεν την ακολουθεί θλίψη καμιά.

23 Για τον κουτό είν’ απόλαυση αισχρές να κάνει πράξεις, μα για τον άντρα το σοφό φρόνιμα να ενεργεί.

24 Ό,τι φοβάται ο ασεβής απάνω του θα πέσει, μα θα εκπληρωθεί του δίκαιου η ευχή.

25 Όπως περνάει ο σίφουνας, χάνεται ο ασεβής· ενώ ο δίκαιος σταθερός παντοτινά θα μένει.

26 Στείλε τεμπέλη σε δουλειά, και θα τον νιώσεις όπως τα δόντια νιώθουνε το ξύδι, όπως τα μάτια τον καπνό.

27 Όποιος τον Κύριο σέβεται οι μέρες του αυξαίνουν, αλλά των ασεβών τα χρόνια λιγοστεύουν.

28 Η ελπίδα των δικαίων στη χαρά οδηγεί, ενώ των ασεβών η ελπίδα θα χαθεί.

29 Ο δρόμος του Κυρίου είναι οχυρό για τους ακέραιους· γι’ αυτούς που κάνουν το κακό, είναι καταστροφή.

30 Ο δίκαιος δεν θα σαλευτεί ποτέ· ενώ τη χώρα οι ασεβείς δεν θα την κατοικήσουν.

31 Λόγια σοφίας βλασταίνουν απ’ του δικαίου το στόμα, ενώ θ’ αποκοπεί η γλώσσα που λέει ψέματα.

32 Τα χείλη του δικαίου είναι γεμάτα χάρη, των ασεβών το στόμα γεμάτο ψέματα.

—https://api-cdn.youversionapi.com/audio-bible-youversionapi/31/32k/PRO/10-e8126e30a06767392225e6a5ecb28e8f.mp3?version_id=173—